پارچه مخمل چیست؟ از دنیای شاهان تا جهان مدرن!

پارچه مخمل چیست؟ پارچه مخمل یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین انواع پارچه است که از دوره‌های باستانی تا کنون مورد استفاده قرار گرفته است. پارچه مخمل با داشتن سطحی نرم و لطیف، بافتی چگال و پرزدار و رنگ‌هایی درخشان و گوناگون، از جذابیت و زرق و برق ویژه‌ای برخوردار است. این پارچه در گذشته نشانه‌ای از ثروت و قدرت بوده و معمولا برای لباس‌های شاهان و اشرافیان، مبلمان و پرده‌های لوکس و هنرهای تزئینی مانند نقاشی و گلیم استفاده می‌شده است. اما در دوران مدرن، پارچه مخمل با تغییراتی در روش‌های تولید و مواد اولیه، برای انواع مختلف لباس‌ها، از جمله لباس‌های رسمی، مجلسی، روزمره و حتی ورزشی، به کار رفته و جایگاه خاص خود را در صنعت مد و فشن حفظ کرده است.

تاریخچه پارچه مخمل
پارچه مخمل از حدود ۲۰۰۰ سال پیش در شرق آسیا، به ویژه در چین و کشمیر، به وجود آمده است. این پارچه در ابتدا از الیاف پنبه، ابریشم، پشم یا ترکیبی از آن‌ها بافته می‌شد و بسیار گران‌قیمت بود. پارچه مخمل از طریق جاده ابریشم به خاورمیانه و اروپا راه یافت و در قرون وسطی و رنسانس، بیشتر در ایتالیا، به ویژه در شهرهای ونیز، فلورانس و جنوا، تولید می‌شد. پارچه مخمل در این دوره‌ها برای لباس‌های شاهان و اشرافیان، مانند پاپ، امپراتور و ملکه، و همچنین برای تزئین کلیساها و قصرها استفاده می‌شد. پارچه مخمل همچنین در هنرهای تزئینی مانند نقاشی، گلیم، گلدوزی و کتاب‌دوزی نیز کاربرد داشت.

در قرن‌های بعد، پارچه مخمل با تغییراتی در روش‌های تولید و مواد اولیه، برای انواع مختلف لباس‌ها، از جمله لباس‌های رسمی، مجلسی، روزمره و حتی ورزشی، به کار رفته و جایگاه خاص خود را در صنعت مد و فشن حفظ کرده است. امروزه پارچه مخمل از الیاف مصنوعی مانند پلی‌استر، نایلون، ویسکوز و آکریلیک نیز ساخته می‌شود و قیمت و کیفیت آن بستگی به نوع الیاف و روش بافت دارد. پارچه مخمل از خصوصیاتی مانند نرمی، لطافت، گرمایی، جذب رطوبت، انعطاف‌پذیری و مقاومت برخوردار است و برای فصول سرد مناسب است. پارچه مخمل همچنین دارای انواع مختلفی است که بر اساس شکل و اندازه پرزها، روش بافت و نوع الیاف تفاوت دارند. برخی از انواع پارچه مخمل عبارتند از:

• پارچه مخمل ابریشمی: این نوع پارچه مخمل از الیاف ابریشم بافته می‌شود و بسیار نرم، لطیف، درخشان و گران‌قیمت است. این پارچه برای لباس‌های مجلسی و تزئینی مناسب است.
• پارچه مخمل پنبه‌ای: این نوع پارچه مخمل از الیاف پنبه بافته می‌شود و نسبتا سنگین، محکم، مات و ارزان‌تر از پارچه مخمل ابریشمی است.
• پارچه مخمل پلی‌استری: این نوع پارچه مخمل از الیاف پلی‌استر بافته می‌شود و خواصی مانند نرمی، درخشندگی، انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر چروک و رنگ‌پریدگی دارد. این پارچه برای لباس‌های روزمره و ورزشی مناسب است.
• پارچه مخمل نایلونی: این نوع پارچه مخمل از الیاف نایلون بافته می‌شود و خواصی مانند نرمی، لطافت، سبکی و مقاومت در برابر سایش و رطوبت دارد. این پارچه برای لباس‌های زیرین و لباس‌های کودکان مناسب است.
• پارچه مخمل ویسکوزی: این نوع پارچه مخمل از الیاف ویسکوز بافته می‌شود و خواصی مانند نرمی، لطافت، جذب رطوبت، تنفس‌پذیری و طبیعی بودن دارد. این پارچه برای لباس‌های رسمی و مجلسی مناسب است.
• پارچه مخمل آکریلیک: این نوع پارچه مخمل از الیاف آکریلیک بافته می‌شود و خواصی مانند نرمی، گرمایی، رنگ‌های زیبا و مقاومت در برابر سایش و رنگ‌پریدگی دارد. این پارچه برای مبلمان و پرده‌ها مناسب است.
  
  نکاتی در مورد نگهداری و شست‌وشوی پارچه مخمل
  پارچه مخمل یک پارچه حساس است که نیاز به مراقبت ویژه دارد. برای نگهداری و شست‌وشوی پارچه مخمل باید به نکات زیر توجه کرد:
• پارچه مخمل را در محلی خشک، تاریک و خنک نگهداری کنید و از تماس آن با نور مستقیم خورشید، رطوبت و گرما جلوگیری کنید.
• پارچه مخمل را به صورت آویزان نگهداری کنید و از تا کردن آن خودداری کنید تا از چروک شدن و آسیب دیدن پرزها جلوگیری کنید.
• پارچه مخمل را با دست و با آب سرد و ملایم بشویید و از استفاده از مواد شوینده قوی، سفید‌کننده و نرم‌کننده خودداری کنید.
• پارچه مخمل را تحت فشار زیاد قرار ندهید و از اتو کردن آن خودداری کنید. برای خشک کردن پارچه مخمل، آن را به صورت افقی روی یک سطح صاف قرار دهید و از تماس آن با نور مستقیم خورشید جلوگیری کنید.
• برای تمیز کردن لکه‌ها از پارچه مخمل، از یک حوله خشک و تمیز استفاده کنید و لکه را به آرامی مالش دهید. از ساییدن و ماسیدن پارچه مخمل خودداری کنید تا از آسیب دیدن پرزها جلوگیری کنید.
• برای بازگرداندن شکل و حالت پرزهای پارچه مخمل، از یک برس نرم و تمیز استفاده کنید و پرزها را به آرامی و به جهت یکسان برس بزنید.